Mercedes – Τι είναι το DAS

Στις αρχές της σεζόν, η Mercedes ήρθε να ταράξει τα νερά συστήνοντας τους αντιπάλους της στην νέα της καινοτομία. Η καινοτομία αυτή ακούει στο όνομα DAS (Dual Axis Steering). Τι ισχύει, όμως, για το συγκεκριμένο σύστημα;

Τι είναι το DAS (Σύστημα οδήγησης διπλού άξονα)

Το Dual Axis Steering είναι ένα σύστημα που επιτρέπει στους πιλότους της Mercedes να κινούν το τιμόνι και “μπρος-πίσω”, σε αντίθεση με τα συμβατικά που κινούνται μόνο δεξιόστροφα και αριστερόστροφα. Όπως αποκάλυψε ο James Allison, η ομάδα της Mercedes δούλευε υπό στενή συνεργασία με την FIA, ώστε να εισάγει το σύστημα ήδη από το 2019. Για να μην μπούμε σε τεχνικές – δομικές λεπτομέρειες, μπορούμε να πούμε πως το DAS επιτρέπει στην ομάδα να τροποποιεί κατά το δοκούν το toe (για το toe καθώς και για άλλες ρυθμίσεις που αφορούν τα ελαστικά και το μονοθέσιο, μπορείτε να διαβάσετε ΕΔΩ).

Τι προσφέρει το DAS

Όπως θα διαβάσατε και ΕΔΩ, οι ρυθμίσεις της κλίσης των τροχών (toe) έρχονται με κάποια μειονεκτήματα, όπως εκτεταμένη υπερθέρμανση και φθορά ανάλογα την ρύθμιση. To DAS έρχεται να λύσει αυτά τα προβλήματα.

• Επιτρέπει στον πιλότο της Mercedes W11-Hybrid να μειώνει το toe (toe out) όταν ο πιλότος στρίβει, και μάλιστα όσο χρειάζεται για την κάθε στροφή.
• Επιτρέπει στον πιλότο να επαναφέρει το toe σε ουδέτερη ρύθμιση (neutral toe), όταν εκείνος διέρχεται από ευθείες, ώστε να αποφύγει την αχρείαστη καταπόνηση στα ελαστικά του.
• Επιπλέον, του επιτρέπει να ελέγχει την θερμοκρασία των ελαστικών του. Αν για παράδειγμα ενημερωθεί από την ομάδα ότι το εσωτερικό μέρος των ελαστικών είναι κρύο τότε μπορεί με το DAS να ρυθμίσει ανάλογα το toe, ώστε να θερμάνει τα ελαστικά του.

Τα κυριότερα πλεονεκτήματα του DAS είναι αυτά, ωστόσο δεν περιορίζονται μόνο εκεί.

Η νομιμότητα του DAS

Όπως ήταν αναμενόμενο, οι ομάδες, με μπροστάρη τον Christian Horner της Red Bull, αμφισβήτησαν την νομιμότητα της παραπάνω καινοτομίας αναφερόμενες στους εξής κανονισμούς.

Τεχνικοί κανονισμοί, άρθρο 3.8 – Ο συγκεκριμένος κανονισμός λέει το εξής:

Any device or construction that is designed to bridge the gap between the sprung part of the
car and the ground is prohibited under all circumstances.
No part having an aerodynamic influence and no part of the bodywork, with the exception of
the parts referred to in Articles 3.7.10, 3.7.11 and 3.7.12, may under any circumstances be
located below the reference plane.
With the exception of the parts necessary for the adjustment described in Article 3.6.8, any
car system, device or procedure which uses driver movement as a means of altering the
aerodynamic characteristics of the car is prohibited.

Δηλαδή: “……οποιοδήποτε σύστημα, συσκευσή ή διαδικασία χρησιμοποιεί κάποια κίνηση του πιλότου, ώστε να μεταβληθούν τα αεροδυναμικά χαρακτηριστικά του μονοθεσίου, απαγορεύεται”

Τεχνικοί κανονισμοί, άρθρο 10.2.3 – Ο συγκεκριμένος κανονισμός λέει το εξής:

no adjustment may be made to any suspension system while the car is in motion.

Δηλαδή: “καμία ρύθμιση δεν μπορεί να γίνει σε οποιοδήποτε σύστημα ανάρτησης, ενώ το μονοθέσιο βρίσκεται εν κινήσει”

Η Mercedes, λοιπόν, έπρεπε να αποδείξει:

• ότι η “μπρος-πίσω” κίνηση του τιμονιού από τον πιλότο δεν επηρέαζε με κανέναν τρόπο την αεροδυναμική ισορροπία του μονοθεσίου
• ότι το σύστημα δεν μεταβάλει τις ρυθμίσεις του μονοθεσίου ενώ βρίσκεται εν κινήσει

Η Mercedes, εν τέλει, κατάφερε να πείσει την FIA πως το σύστημα αποτελεί μέρος του συστήματος διεύθυνσης (steering system) και όχι του συστήματος ανάρτησης. Ως αποτέλεσμα, το σύστημα χρησιμοποιήθηκε στην σεζόν του 2020.

Η επίσημη δήλωση των υπευθύνων που εξέτασαν την νομιμότητα του DAS

As a general conclusion, it is very simple to conclude DAS would be illegal IF it were not part of the steering system. So, the main challenge and debate has to be on whether it can be considered to be part of the steering system. The stewards decide that DAS is a part of the steering system. Therefore, the Stewards consider DAS to be a legitimate part of the steering system and hence to satisfy the relevant regulations regarding suspension or aerodynamic influence.

Δηλαδή: “Ως γενικό συμπέρασμα, είναι πολύ απλό να συμπεράνουμε πως το DAS θα ήταν παράνομο, ΑΝ δεν ήταν μέρος του συστήματος διεύθυνσης. Έτσι, η κύρια πρόκληση και διαφωνία είναι το αν μπορεί να θεωρηθεί μέρος του συστήματος διεύθυνσης. Οι κριτές αποφασίζουν πως το DAS είναι μέρος του συστήματος διεύθυνσης. Ως αποτέλεσμα, οι κριτές θεωρούν το DAS νόμιμο μέρος του συστήματος διεύθυνσης και πως ικανοποιεί τους σχετικούς κανονισμούς αναφορικά με την ανάρτηση ή την αεροδυναμική επιρροή.”

Γιατί θα είναι παράνομο το 2021 (προσωπική μου εκτίμηση)

Προσωπικά, οφείλω να πω πως ποτέ δεν έχω ταχθεί υπέρ ή κατά των αποφάσεων της FIA. Όσο και να ασχολούμαστε με την ανάγνωση των κανονισμών, θεωρώ πως εκείνοι σίγουρα ξέρουν περισσότερα από εμάς για το πως λειτουργούν οι κανόνες που οι ίδιοι έχουν θέσει.

Έχοντας πει αυτό, ας προσπαθήσουμε να εκτιμήσουμεγιατί κρίθηκε νόμιμο φέτος και γιατί θα είναι παράνομο το 2021.

Όσον αφορά το φέτος:

Μέχρι σήμερα, τουλάχιστον τα τελευταία χρόνια, κάθε αεροδυναμική μεταβολή στο μονοθέσιο ερχόταν, κυρίως, είτε μέσω ρυθμίσεων σε ανάρτηση και αεροτομές, είτε μέσω ρυθμίσεων στην στάθμη ύψους (ride height) και τον διαχύτη. Με λίγα λόγια, ποτέ και κανείς δεν είχε μεταβάλει την αεροδυναμική ενός μονοθεσίου χρησιμοποιώντας το τιμόνι. Γι αυτό και, προσωπικά, θεωρώ πως η FIA είχε συνδέσει το “νόμιμο σύστημα που δεν μεταβάλει την αεροδυναμικη” με το “αρκεί να είναι μέρος του συστήματος διεύθυνσης (τιμόνι)”.

Με τον ίδιο τρόπο “αποδεικνύεται” και το ότι το DAS δεν μεταβάλει την ανάρτηση του μονοθεσίου. Κανείς μέχρι σήμερα δεν μπορούσε να κάνει μεταβολές στην ανάρτηση του μονοθεσίου περιστρέφοντας δεξιόστροφα ή αριστερόστροφα το τιμόνι. Γι αυτό, λοιπόν, η FIA αρκέστηκε στο να αποδειχτεί πως το DAS είναι μέρος του συστήματος διεύθυνσης, αφού έτσι λήγει κάθε θέμα πέρι αμφισβήτησης της νομιμότητας του συστήματος.

Όσον αφορά το 2021:

Η Mercedes απέδειξε πως η ευρηματικότητα δεν έχει όρια, αλλά και πως οι κανονισμοί έχουν “τρύπες”. Το σύστημα που καινοτόμα εφηύρε ήταν νόμιμο, μόνο και μόνο επειδή οι κανονισμοί δεν είχαν προβλέψει πως κάποιος θα μπορούσε να εφεύρει κάτι τέτοιο. Το σύστημα αυτό, όπως εξηγήθηκε στις πιο πάνω γραμμές, ρυθμίζει την κλίση των τροχών. Η ρύθμιση αυτή είναι ρύθμιση ενός μέρους της ανάρτησης, κάτι που σύμφωνα με τους κανονισμούς απαγορεύεται. Επειδή, όμως, κανείς ποτέ δεν θα περίμενε πως ένα τιμόνι θα έδινε την δυνατότητα στον πιλότο να ρυθμίζει την ανάρτησή του, τα συστήματα που έγγειται στα συστήματα διεύθυνσης έχουν διαχωριστεί από αυτά που είναι ικανά να τροποποιήσουν την ανάρτηση. Η FIA, λοιπόν, από το 2021 θα καλύψει αυτήν την τρύπα και το σύστημα θα πάψει να είναι νόμιμο.

Ωστόσο, ο κυριότερος λόγος που η FIA αποφάσισε το DAS να μην είναι νόμιμο το 2021, είναι το οικονομικό κομμάτι, καθώς απαιτούνται υψηλά ποσά από τις ομάδες για να το αναπτύξουν, πράγμα απαγορευτικό σε περίοδο πανδημίας, οπότε προτιμήθηκε η μόνιμη κατάργησή του.

Συμπερασματικά

Οι κανονισμοί, πλέον, θα κλείσουν άλλο ένα “παραθυράκι νόμιμης παρανομίας”. Όπως μυστικά έγινε με τον πανίσχυρο κινητήρα της Ferrari, έτσι φανερά θα γίνει με το καινοτόμο σύστημα της Mercedes.

Προσωπικά δεν με αγχώνει η Ferrari. Περνάει πολύ κακή εποχή, ωστόσο, ούσα η ιστορικότερη και πιο πετυχημένη ομάδα στην F1 θα τον βρει τον δρόμο της, θα φτιάξει τον κινητήρα της, θα φτιάξει τις αεροδυναμικές ατέλειες του μονοθεσίου της και θα επιστρέψει στην κορυφή, εκεί που πρέπει να είναι.

Δεν με αγχώνει ούτε η Mercedes. 4 δευτερόλεπτα διαφορα στον αγώνα, 0.5 στις κατατακτήριες, σχεδόν αποκλειστικότητα σε νίκες, πρωταθλήματα και βάθρα δεν έρχονται μόνο από ένα DAS. Τι κι αν κερδίζει με 4 δευτερόλεπτα διαφορά τι κι αν κερδίζει με 3.

Αυτό που θα έπρεπε να μας προβληματίζει είναι η στάση των ιθυνόντων απέναντι στις καινοτομίες.

Η Ferrari πήγε τον κινητήρα της ένα επίπεδο παραπάνω και η FIA έβαλε STOP. Τον έκρινε παράνομο και φέτος βλέπουμε μία Ferrari γυμνή από ιπποδύναμη.

Η Mercedes έφερε μία πολύ καινοτόμα ιδέα και η FIA έσπευσε να την σταματήσει πριν “επαναστατήσουν” και οι υπόλοιπες ομάδες.

Ωστόσο, στην περίπτωση της Racing Point που δεν επέδειξε καινοτομία, αλλά διάλεξε να πάρει τα φρένα της περσινής Mercedes (δεν θα μιλήσω για ολοκληρωτική αντιγραφή, αυτά τα ξέρει πάλι καλύτερα η FIA), η ποινή για την “ευρηματικότητα” της ομάδας ήταν μόλις 15 βαθμοί μείον στο πρωτάθλημα κατασκευαστών.

Σε καμία περίπτωση δεν λέω ότι δεν δέχομαι ή δεν σέβομαι τις αποφάσεις αυτές. Τις δέχομαι, τις σέβομαι, ποτέ δεν θα τις αμφισβητήσω και πάντα θα κρίνω και θα μιλάω βάσει αυτών. Ο δρόμος, όμως, και η κατεύθυνση πάνω στην οποία βαδίζει και πράττει η FIA είναι κάτι το οποίο τα τελευταία χρόνια μόνο προς όφελος του αθλήματος και των καινοτομιών δεν λειτουργεί. Πόσος χώρος να υπάρχει στο μέλλον για την ευρηματικότητα των ομάδων, άραγε;

ΥΓ: Στην παρακάτω φωτογραφία φαίνονται οι κανονισμοί τους οποίους παραθέτουν όσοι υποστηρίζουν πως το DAS δεν θα έπρεπε να είναι νόμιμο φέτος.

Διαβάστε όλα τα νέα της Formula 1 εδώ, ενώ πλέον μπορείτε να μας βρείτε στο Instagram, YouTube και Twitter.