Αναλύοντας πως 10 μήνες μετά από ένα σαφές – αν και αμφιλεγόμενο – “όχι”, η F1 άλλαξε τη στάση της και προετοιμάζεται για την ένταξη της GM/Cadillac στο σπορ…
Το ημερολόγιο γράφει 31 Ιανουαρίου 2024, όταν η FOM ανακοινώνει τα αποτελέσματα της διαδικασίας που είχε ξεκινήσει για την πιθανή είσοδο της Andretti στη Formula 1 – και η απάντησή της είναι ένα μεγαλοπρεπέστατο όχι.
(Απαραίτητη διευκρίνιση: η FIA είχε νωρίτερα δώσει το πράσινο φως όσον αφορά τις αγωνιστικές προοπτικές της υποψήφιας ομάδας, και η FOM/Liberty Media αξιολογούσε τις εμπορικές προοπτικές αυτής.)
Προφανώς, θα έπρεπε να υπάρχει και μια κάποια εξήγηση του σκεπτικού της FOM, ιδιαίτερα από τη στιγμή που η Andretti δεν έμπαινε ως μια ακόμη πελατειακή ομάδα, αλλά έχοντας από πίσω της την πλήρη στήριξη της General Motors μέσω του brand της Cadillac.
Το σκεπτικό πράγματι αναλυόταν – αλλά οι αντιφάσεις στις οποίες έπεφτε μάλλον προκαλούσαν γέλιο. Παραδείγματος χάρη, μια από τις πρώτες παραγράφους αναφέρει ότι “μια νέα ομάδα μπορεί να προσθέσει αξία στο σπορ κυρίως με το να είναι ανταγωνιστική, και πιο συγκεκριμένα με το να μάχεται για βάθρα και νίκες, και δεν είμαστε σίγουροι ότι η Andretti βρίσκεται σε αυτό το επίπεδο”. Δεν χρειάζεται κάποιος να έχει ιδιαίτερη επαφή με το σπορ για να γνωρίζει ότι – ιδιαίτερα στη σύγχρονη εποχή του – η σχετικά συχνή παρουσία μιας τελείως νεότευκτης ομάδας στο βάθρο (και πόσο μάλλον στο υψηλότερο σκαλί του) είναι ένα σενάριο που ανήκει εξ’ ολοκλήρου στη σφαίρα της φαντασίας – και παρόλα αυτά, υπήρχε η απαίτηση από την Andretti να το πράξει!
Δυστυχώς υπήρχε και συνέχεια, κυρίως στο σημείο που αναφερόταν στη εμπορική αξία του ονόματος Andretti. Εκεί λοιπόν, οι συντάκτες του κειμένου δεν δίστασαν να γράψουν ότι “η F1 θα δώσει αξία στο brand της Andretti, και όχι το αντίστροφο”, αγνοώντας προφανώς ότι στις ΗΠΑ (σ.σ. το επίκεντρο των προσπαθειών επέκτασης της F1 εδώ και κάποια χρόνια) το όνομα Andretti κουβαλάει την ίδια αξία με αυτό του Schumacher ή του Senna στη Γηραιά Ήπειρο – και όχι αποκλειστικά λόγω του θρυλικού Mario.
Καλώς ή κακώς, παρά τις σφοδρές αντιδράσεις στην άλλη μεριά του Ατλαντικού, η απόφαση δεν άλλαξε, και με τη “βόμβα” της μετακίνησης του Lewis Hamilton στη Ferrari να σκάει λιγότερο από 24 ώρες μετά, το θέμα ξεχάστηκε γρήγορα…
…μέχρι που στις αρχές Μαΐου, ο Mario Andretti εθεάθη στην πρωτεύουσα των ΗΠΑ, και πιο συγκεκριμένα στο Κονγκρέσο…
Ο Μπαμπούλας από τη Washington
…όπου λίγες μέρες μετά, δημοσιοποιήθηκε μια επιστολή υπογεγραμμένη από 12 μέλη του, στην οποία δηλώνεται ευθέως η ανησυχία τους για την απόρριψη της Andretti, τόσο από νομικής σκοπιάς (βλ. τους νόμους περί ανταγωνισμού και μονοπωλίου – αγγλιστί antitrust laws) όσο και από…πατριωτικής, καθώς στο κείμενο δεν λείπουν οι αναφορές στις “Ευρωπαϊκές ομάδες που θα ωφεληθούν από την απόρριψη μιας 100% Αμερικανικής συμμετοχής”, όπως και στην “αναμενόμενη είσοδο της Cadillac στην ευρωπαϊκή αγορά”, υπονοώντας εμμέσως πλην σαφώς πως υπήρχαν και εμπορικοί λόγοι εκτός F1 για την απόρριψη της Andretti.
Επίσης, υπήρχαν και πολιτικοί – ο κάθε ένας/μία από τους 12 υπογράφοντες εκπροσωπούσε μια πολιτεία στην οποία η General Motors είχε εργοστάσιο, και συνεπώς μεγάλη επιρροή στο κοινωνικό γίγνεσθαι μέσω των χιλιάδων εργαζομένων που απασχολούσε.
Πέραν της επίκλησης στο εγχώριο κοινό, η άνωθεν επιστολή είχε και μια σαφώς σοβαρότερη αποστολή: να πείσει το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ (DoJ για συντομία) να ασχοληθεί με την υπόθεση, καθώς η Liberty Media ως αμερικάνικη εταιρεία σίγουρα υπάγεται στη δικαιοδοσία αυτού.
(Βέβαια, η FOM έχει ως έδρα το Λονδίνο – τρέχα γύρευε…)
Όπως και να ‘χει, τον περασμένο Αύγουστο η Liberty αναγκάστηκε να παραδεχτεί ότι ναι, το DoJ (και το FBI!) είχε ανοίξει τον φάκελο Andretti εξετάζοντας πιθανή παραβίαση των νόμων περί ανταγωνιστικότητας, με τις νομικές και όχι μόνο συνέπειες να είναι άγνωστες.
Σαν να μην έφτανε αυτό, σύμφωνα με διάφορους δημοσιογράφους (όπως τον Tom Cary της εφημερίδας Telegraph και τον Ολλανδό Jack Plooij), στην υπόθεση κατάφερε να εμπλακεί…ο Donald J. Trump.
Και όμως: ο 45ος (και μελλοντικά 47ος) πρόεδρος των ΗΠΑ θεωρητικά θα καλοέβλεπε για πολιτικούς και όχι μόνο λόγους μια επίθεση των “καλών Αμερικάνων” εναντίον των “κακών Ευρωπαίων” που δεν τους αφήνουν να μπουν στη F1 (σ.σ. ούτως ή άλλως, οι Ρεπουμπλικάνοι υποστήριζαν από την αρχή την συγκεκριμένη έρευνα) – περιττό να αναφέρουμε ότι ακόμα και η πιθανότητα της κλήσης των Domenicali και Greg Maffei (CEO της Liberty) προκειμένου να καταθέσουν δημόσια εναντίον μιας εξεταστικής επιτροπής θα δημιουργούσε μια πολύ άσχημη εικόνα για τη Formula 1.
Βέβαια, είναι απαραίτητο να σημειωθεί ότι δεν υπήρχαν σε καμία περίπτωση ενδείξεις ότι η έρευνα θα ήταν καταδικαστική για τη Liberty Media ή κάτι παρόμοιο (για την ακρίβεια, δεν υπήρχε καμία διαρροή προς οποιαδήποτε κατεύθυνση), όμως η εξέταση από…εξωτερικούς μηχανισμούς είναι κάτι που η F1 παραδοσιακά προσπαθεί να αποφύγει (βλ. και την έρευνα της Κομισιόν στις αρχές του αιώνα που διανύουμε).
Ο “μπαμπούλας” από τη D.C. σίγουρα έπαιξε το ρόλο του λοιπόν, αλλά χρειαζόταν και κάτι άλλο – πιο συγκεκριμένα, η φυγή ενός όχι και τόσο αγαπημένου προσώπου…
Ο εξοστρακισμός του Michael Andretti
“Mario, […] θα κάνω ό,τι μπορώ για να μην μπει ποτέ ο γιος σου στη F1”
~ Greg Maffei, CEO της Liberty Media
Σύμφωνα με τον πρωταθλητή της F1 για το 1978, τα παραπάνω λόγια ειπώθηκαν λίγο πριν το GP του Miami σε μια συζήτηση μεταξύ αυτού, του Stefano Domenicali και του Maffei.
Προφανώς υπήρξε άμεσα διάψευση από την πλευρά της FOM, ωστόσο αυτό που δεν μπορεί να διαψευστεί είναι η αντιπάθεια που υπήρχε σε πρακτικά…όλο το paddock για τον Michael Andretti.
Από τις συνεχείς δηλώσεις του μπροστά στις κάμερες για την είσοδο της ομάδας του (εδώ και αρκετά χρόνια) μέχρι την προσπάθειά του να μαζέψει υπογραφές από όλες τις ομάδες για την υποστήριξη του αιτήματος της Andretti (η οποία στέφθηκε με αποτυχία), η συμπεριφορά του πρώην οδηγού της McLaren ήταν εκ προοιμίου δύσκολο να κερδίσει τον κόσμο της F1, τον οποίο ο Ron Dennis είχε αποκαλέσει κάποτε ως το διαβόητο “Piranha Club”.
Προφανώς, μην θέλοντας να…τον φάνε τα πιράνχα, ο Andretti ήθελε ουσιαστικά να φέρει τη F1 προ τετελεσμένου γεγονότος, πιέζοντας αφόρητα όλους τους εμπλεκομένους προκειμένου να δώσουν το ΟΚ. Αυτό όχι μόνο δεν έγινε, αλλά η συμπεριφορά του μετά την απόρριψη, όταν δεν δίστασε να βάλλει κατά πάντων χαρακτηρίζοντας τόσο τις ομάδες όσο και τη FOM ως “άπληστες”, κατέστρεψε ακόμα και την ελάχιστη καλή θέληση της αντίθετης πλευράς.
Σεπτέμβριος 2024: τα σχετικά ήρεμα νερά του αμερικανικού motorsport ταράζονται από την αιφνίδια απόφαση του Michael Andretti να αποσυρθεί από τον οργανισμό που ο ίδιος ίδρυσε. Ο στόχος, σύμφωνα με την ανακοίνωση που ακολούθησε, ήταν “η μετακίνησή του σε έναν πιο “στρατηγικό” ρόλο, εκτός καθημερινής λειτουργίας της Andretti Global”, την ίδια στιγμή που η σκυτάλη περνούσε στον συνέταιρό του και ιδιοκτήτη της TWG Global, Dan Towriss.
(Επιπρόσθετα, έγγραφα σχετικά με την αλλαγή του μετοχικού κεφαλαίου αποκάλυψαν ότι ο CEO της McLaren Zak Brown αποτελεί μέρος του νέου ΔΣ.)
Με τον πατέρα του Mario να παραμένει στην εταιρεία, αλλά σε ρόλο πρεσβευτή και μόνο, η Andretti Global πλέον ήταν…χωρίς Andretti. Και κάπως έτσι, λιγότερο από δύο μήνες μετά, ανακοινώθηκε η κατ’ αρχήν συμφωνία για την ένταξη της GM/Cadillac στη Formula 1, χωρίς να αναφέρεται πουθενά – μα πουθενά – το επώνυμο Andretti.
Όσο για το κερασάκι στην τούρτα; Τον δρόμο του Michael ακολούθησε και ο Greg Maffei, ο οποίος θα αποχωρήσει από τα καθήκοντά του στο τέλος της χρονιάς. Η τελευταία μεγάλη πράξη της θητείας του, σύμφωνα με τα ρεπορτάζ, δεν ήταν άλλη από την πλήρη υποστήριξη της υποψηφιότητας Cadillac, μια στροφή 180° από την αρχική του στάση – στην οποία φαίνεται να έπαιξε κυρίαρχο ρόλο η απουσία του Andretti…
Όλα τριγύρω αλλάζουνε και όλα τα ίδια μένουν
Μετά από 1.000 λέξεις, ίσως αποτελεί έκπληξη πως δεν έχει υπάρξει καμία αναφορά στις όποιες αλλαγές του πλάνου της GM. Άλλωστε, πέραν των όποιων διαφωνιών σε προσωπικό επίπεδο, ή ακόμα και της έρευνας από το…FBI, θα έπρεπε να υπάρχει και μια διαφοροποίηση στο πλάνο, μια προσθήκη σε οικονομικό ή/και υλικοτεχνικό επίπεδο που θα έγερνε την πλάστιγγα υπέρ των Αμερικανών.
Αυτό τουλάχιστον προτάσσει η κοινή λογική – αλλά επειδή εκεί που σταματάει η λογική αρχίζει η F1 (σύμφωνα με τη ρήση γνωστού παρουσιαστή), η αλήθεια είναι λίγο διαφορετική:
- Η νεότευκτη ομάδα θα εδράζεται στις υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις της Andretti Global στην Indianapolis και στο “παράρτημα” που βρίσκεται στην Αγγλία, ενώ το εργατικό της δυναμικό δεν έχει καμία διαφορά με αυτό της Andretti – ακριβώς όπως και στο αρχικό πλάνο
- Η GM ακόμα προτίθεται να δημιουργήσει δικό της κινητήρα, αν και ο ορίζοντας φαίνεται να μετατίθεται από το 2028 σε ένα πιο θολό “προς το τέλος της τρέχουσας δεκαετίας” – χειρότερα (!) από το αρχικό πλάνο (μέχρι τότε το πιθανότερο σενάριο είναι η παροχή κινητήρων από τη Ferrari)
- Η General Motors δεν έχει κάνει καμία κίνηση εξαγοράς της TWG, και κατά τα φαινόμενα δεν προτίθεται να κάνει κάτι τέτοιο – συνεπώς, δεν μιλάμε για μια πλήρη εργοστασιακή συμμετοχή (όπως λ.χ. την Audi ή την Ferrari), αλλά την ύπαρξη μιας ομάδας με εργοστασιακή υποστήριξη (όπως λ.χ. η Mercedes ή η Aston Martin από το 2026 και ύστερα). Προφανώς, δεν υπάρχει καμία διαφορά με ότι είχε συμφωνηθεί αρχικά…
Πραγματικά, πέρα από μια αναφορά περί “μεγαλύτερης συμμετοχής της GM”, η οποία εμφανίζεται κυρίως μέσω της αλλαγής επωνυμίας του κατασκευαστή σε “GM/Cadillac”, δεν υπάρχει η παραμικρή διαφορά μεταξύ της συμμετοχής που απορρίφθηκε τον Ιανουάριο και αυτής που επανεξετάστηκε επιτυχώς πριν από λίγες μέρες. Βέβαια, η εθελουσία (;) έξοδος του Michael Andretti και το διακριτικό…πρέσσινγκ της Washington κατάφεραν να πείσουν τη FOM να αλλάξει στάση, άσχετα αν σαν γεγονότα δεν έχουν καμία – μα καμία – σχέση με την εμπορική κατάσταση της Andretti Cadillac.
Και για να γίνει ακόμα πιο φανερό το μέγεθος της…πλάνης, τα γραφόμενα πολλών αμέσως μετά την ανακοίνωση της FOM εστιάζουν στην “πρόσθετη αξία” που δίνει η παρουσία του brand Cadillac – και μόνο αυτού – στην επωνυμία της ομάδας. Θα μπορούσε να έχει βάση, αλλά σε διαφορετική εποχή από την σημερινή – καθώς σε ένα grid που υπάρχει η…Visa CashApp Racing Bulls, η Stake/Kick F1 Team και η MoneyGram Haas F1 Team (σ.σ. καμία από τις παραπάνω ονομασίες δεν έχει την παραμικρή σχέση με τον μηχανοκίνητο αθλητισμό), η αξία της αναγνωρισιμότητας ενός ονόματος είναι μάλλον ευτελής.
Αντί επιλόγου, μια παραδοχή: δεν αποτελεί κάποιου είδους μυστικό ότι στη Formula 1 υπήρχαν πάντοτε προσωπικές διενέξεις μεταξύ ομάδων, οδηγών και ιδιοκτητών, απόρροια των τεράστιων “εγώ” που υπάρχουν σε αφθονία στα paddock.
Από την “εκδίκηση” του Bernie στον Ken Tyrrell με τον μηδενισμό-αποκλεισμό της ομάδας του το 1984 και τον “ανένδοτο” του J.M. Balestre εναντίον του Ayrton Senna, μέχρι τη θρυλική κόντρα του Βραζιλιάνου με τον Prost και το αμίμητο “το πρόστιμο είναι 5 εκ. για την παραβίαση και 95 εκ. γιατί ο Ron Dennis είναι ένα *αμετάφραστο*” του Max Mosley μετά το Spygate, υπάρχουν πάμπολλα παραδείγματα που απλώς επιβεβαιώνουν το παραπάνω – και η κατάσταση με τον Michael Andretti δεν διαφέρει ιδιαίτερα.
Ωστόσο, όσο και αν το ενδιαφέρον στη Formula 1 πάντα επεκτεινόταν και πέραν του αμιγώς αγωνιστικού σκέλους, υπάρχει ένα γεγονός που δεν μπορεί να αγνοηθεί: ο “φάκελος” της Andretti ήταν υπερπλήρης (σε εμπορικό και αγωνιστικό επίπεδο) τον Ιανουάριο του ’24, και ακριβώς ο ίδιος φάκελος παρέμεινε υπερπλήρης και τον Νοέμβριο του ’24. Το ότι υπήρξε μια μεγάλη αλλαγή στη στάση της FOM μάλλον οφείλεται αποκλειστικά σε εξωαγωνιστικά γεγονότα, τα οποία λίγη σημασία έχουν όσον αφορά το εμπορικό σκέλος, το οποίο αποτελεί – θεωρητικά – και το επίκεντρο της διαδικασίας.
Για να το θέσουμε λίγο πιο…μεταφορικά, η όλη κατάσταση θυμίζει μια παρέα μαθητών σε ένα διάλειμμα, όταν ένα παιδί ζητάει να παίξει μαζί τους – και αυτά αρχικά αρνούνται, στη συνέχεια αλλάζουν γνώμη επειδή ο “μπαμπούλας” δάσκαλος τους κοιτάει βλοσυρά, ταυτόχρονα όμως ζητάνε από τον υποψήφιο να διώξει τον φίλο του επειδή…δεν τους αρέσει.
Κοινώς, η F1 λειτουργεί με λογική νηπιαγωγείου…
Πηγές:
https://www.telegraph.co.uk/formula-1/2024/11/23/general-motors-liberty-media-andretti-doj-f1
https://www.espn.co.uk/f1/story/_/id/42605948/formula-1-approves-gm-11th-team-grid-2026-season
https://www.the-race.com/formula-1/everything-we-know-about-new-cadillac-f1-entry-without-andretti
https://www.the-race.com/formula-1/our-verdict-on-f1s-likely-gm-andretti-u-turn
https://www.grandprix.com/news/trump-may-pave-road-to-andretti-cadillacs-f1-debut.html
https://www.roadandtrack.com/news/a62423712/michael-andretti-exits-ownership-role-andretti-global
