Πως το σπάνιο team order της McLaren μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα τόσο για την ομάδα όσο και για τους οδηγούς της…
Ας ξεκινήσουμε με μια παραδοχή: τα team orders ήταν, είναι και θα είναι αναπόσπαστο κομμάτι της Formula 1, κάτι φυσικό από τη στιγμή που οι ομάδες διαγωνίζονται τόσο σε επίπεδο Κατασκευαστών όσο και Οδηγών. Εννοείται πως δεν αποτελούν κάτι καινούριο, ειδικά αν αναλογιστούμε τι έγινε στον αγώνα της Monza πριν από…69 χρόνια[i].
Συνεπώς, εξυπακούεται ότι η κάθε ομάδα έχει δικαίωμα να ορίσει τα του οίκου της όπως εκείνη επιθυμεί – και ιστορικά, στη McLaren πιστεύουν ακράδαντα στην ισονομία μεταξύ των οδηγών τους, είτε αναφερόμαστε στους Senna-Prost, είτε στους Hamilton-Alonso, είτε στο σύγχρονο δίδυμο των Norris-Piastri.
Υπάρχει και ονομασία πλέον: papaya rules, ένας κανονισμός χρώματος…πορτοκαλί ο οποίος είναι εν πολλοίς αμφίδρομος: οι πιλότοι θα μάχονται καθαρά εντός πίστας έχοντας το καλό της ομάδας ως προτεραιότητα, ενώ την ίδια στιγμή η McLaren δεν θα υποστηρίξει ξεκάθαρα κάποιον εκ των δύο, διασφαλίζοντας έναν υγιή ανταγωνισμό μεταξύ τους.
Σε γενικές γραμμές, φαίνονται να έχουν αποτέλεσμα, τουλάχιστον όσον αφορά το κλίμα μεταξύ των φετινών διεκδικητών του τίτλου, το οποίο απέχει παρασάγγας από πρότερα ενδοοικογενειακά…μαρτύρια όπως λ.χ. το Hamilton-Rosberg μια δεκαετία πριν. Σίγουρα βοηθάει και η – κακά τα ψέματα – κυρίαρχη εικόνα της MCL39, η οποία έκανε γρήγορα φανερό πως και οι δύο φετινοί τίτλοι θα καταλήξουν στην ευμεγέθη τροπαιοθήκη του McLaren Technology Center – αν υπήρχε και τρίτος διεκδικητής, η εφαρμογή των papaya rules ίσως να μην ήταν και τόσο εύκολη[ii].
Για όσους δεν θυμούνται – ή δεν είδαν – το φετινό Ιταλικό GP, ας κάνουμε μια γρήγορη…σούμα των τελευταίων γύρων:
- Με τον Max Verstappen να έχει κάνει την προβλεπόμενη αλλαγή ελαστικών στον 38ο γύρο, οι δυο McLaren παίρνουν τα ηνία του αγώνα, έστω και προσωρινά, καθώς βρίσκονται ακόμα στο αρχικό σετ μέσης γόμας με το οποίο εκκίνησαν. Από ασυρμάτου, ο μηχανικός αγώνα Will Joseph αναφέρει στον πρωτοπόρο Norris πως «θα συνεχίσουμε (με την ίδια γόμα) για τυχόν αυτοκίνητο ασφαλείας».
- Στον 45ο γύρο ο Βρετανός δέχεται εντολή προκειμένου να μπει στα pits στο τέλος του γύρου, εντολή στην οποία απαντάει ζητώντας να μπει πρώτος ο 2ος εκείνη τη στιγμή Piastri, αρκεί να μην δεχτεί undercut από τον Αυστραλό. Στο pitwall συμφωνούν, και ο Oscar είναι αυτός που αλλάζει ελαστικά.
- Στον επόμενο γύρο έρχεται και η σειρά του Norris, ο οποίος όμως καθυστερεί εξαιτίας ενός λάθους από τον μηχανικό στο εμπρός αριστερά ελαστικό – και ο ομόσταυλός του τον προσπερνάει στην έξοδο του pitlane.
- Η αντίδραση της McLaren είναι άμεση, με το pitwall να ζητάει από τον Piastri να δώσει πίσω τη θέση. Ο Αυστραλός αρχικά «κλωτσάει», λέγοντας πως «είπαμε (σ.σ. στις συζητήσεις περί στρατηγικής πριν την εκκίνηση) ότι ένα τυχόν αργό pit stop είναι μέρος του αγώνα, δεν καταλαβαίνω τι άλλαξε τώρα», ωστόσο στη συνέχεια συμφωνεί και αφήνει τον Norris να πάρει τη 2η θέση.
- Bonus: την ίδια στιγμή ο πρωτοπόρος Verstappen – που έχει χαθεί στον ορίζοντα, όντας κυρίαρχος στο σύνολο του αγώνα – ενημερώνεται από τον μηχανικό του Gian Piero Lambiase για τα καθέκαστα, και…βάζει τα γέλια!
Μερικοί ίσως να θυμούνται μια αρκετά παρόμοια κατάσταση το 1998 στη πρεμιέρα της Μελβούρνης, με πρωταγωνιστές πάλι τα πορτοκαλί ασημί τότε μονοθέσια. Έχοντας ένα εξαιρετικά γρήγορο μονοθέσιο δια χειρός Newey αλλά επίσης «βγάλει» αρκετά προβλήματα αξιοπιστίας κατά τη χειμερινή διακοπή – σε σημείο που δεν κατάφεραν να ολοκληρώσουν απόσταση ίση με έναν αγώνα – ο Ron Dennis είχε κάνει μια συμφωνία με τους Hakkinen-Coulthard: όποιος έστριβε πρώτος μετά την εκκίνηση θα κέρδιζε και τον αγώνα, χωρίς να χρειαστεί να πιέσουν τα μονοθέσιά τους.
Όπερ και εγένετο, με τις Macca να κάνουν περίπατο[iii]…μέχρι που ο Hakkinen μπήκε χωρίς λόγο στα pits, όπου δεν τον περίμενε κανείς (!) χάνοντας όπως είναι φυσικό την πρωτοπορία. Όπως και τώρα η αντίδραση ήταν άμεση, και ο Σκωτσέζος έδωσε χωρίς καθυστέρηση τη νίκη στον teammate του, αν και υπήρξαν αρκετές διαμαρτυρίες για τους χειρισμούς των ασημί βελών.
//Για την ιστορία, o Dennis δήλωσε αρκετά χρόνια μετά πως ένας επιτήδειος κατάφερε να εισχωρήσει στη συχνότητα την οποία χρησιμοποιούσαν στη McLaren, λέγοντας στον Mika να εισέλθει στα pits.//
Κοινώς, ένας πραγματικά σπάνιος εξωγενής παράγοντας μαζί με μια προσυμφωνημένη τακτική – σε αντίθεση με το σήμερα, όπου ούτε μια αργή στάση μπορεί να θεωρηθεί σπάνιο φαινόμενο, αλλά ούτε και υπήρχε κάποιου είδους συμφωνία για τη συγκεκριμένη περίπτωση, όπως έκανε φανερό από ασυρμάτου ο Piastri.
Κάπου εδώ βρίσκεται το παράξενο της υπόθεσης: στη McLaren είχαν προφανώς συζητήσει για όλα τα ενδεχόμενα πριν την έναρξη του αγώνα, και η καθυστέρηση στο pitlane δεν είχε τεθεί επί τάπητος ως μια συνθήκη που «απαιτούσε» διόρθωση. Συνεπώς, κάτι τους ώθησε να υιοθετήσουν αυτή την ad hoc προσέγγιση – αλλά τι;
Η απάντηση μπορεί να βρεθεί στις δηλώσεις των Zak Brown-Andrea Stella, όχι μόνο μετά το GP Ιταλίας αλλά καθ’ όλη τη διάρκεια της σεζόν – δηλώσεις οι οποίες (ειδικά όταν έχει προηγηθεί μάχη μεταξύ των Norris και Piastri) δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στις «αξίες» της McLaren, και στις «αρχές» με τις οποίες θέλουν να μονομαχούν. Σε σημείο εμμονής, θα έλεγε κάποιος.
Είτε λόγω ιστορικού προηγουμένου, είτε λόγω ανάγκης να κρατήσουν το (εξαιρετικό) οδηγικό τους δίδυμο σε αρμονία, είναι φανερό ότι στη McLaren έχουν βάλει σε πρώτο πλάνο την τήρηση της ισότητας μεταξύ των πιλότων τους, μην διστάζοντας να…αυτοσχεδιάσουν αν είναι απαραίτητο, σε βαθμό που δύσκολα έχουμε ξαναδεί στη σύγχρονη F1 – ακόμη και τις φορές που μια ομάδα κυριαρχούσε χωρίς διακριτή ιεραρχία εντός γκαράζ.
Παρόλα αυτά, ο πρωτοπόρος του πρωταθλήματος υπάκουσε στην εντολή χωρίς πολλή φασαρία – ειδικά άμα τον συγκρίνουμε με τον Norris πέρσι στην Ουγγαρία – σε μια μάλλον πραγματιστική προσέγγιση, καθώς οι 6 βαθμοί που έχασε έναντι του αντιπάλου του άξιζαν λιγότερο από τα πολλά, πολλά προβλήματα εντός McLaren που θα δημιουργούσε μια τυχόν ανυπακοή του.
Μετά τον αγώνα, στο Woking ήταν πεπεισμένοι ότι έκαναν το σωστό, δίνοντας έμφαση στη κουλτούρα που αναφέραμε πιο πάνω. Ωστόσο, η κίνησή τους δημιούργησε δύο μεγάλα ερωτήματα: που ακριβώς έχει τεθεί το όριο όσον αφορά την παρεμβατικότητα της McLaren, και πως τα γεγονότα της Monza μπορούν να την επηρεάσουν σε βάθος χρόνου;
Για το πρώτο, ας κάνουμε μια πολύ απλή υπόθεση εργασίας: έστω ότι ο μηχανικός δεν καταλαβαίνει ποτέ πως ο εμπρός αριστερά τροχός του Norris δεν έχει «κουμπώσει» σωστά, και ο Βρετανός φεύγει από τα pits μόνο και μόνο για να εγκαταλείψει μερικά μέτρα αργότερα.
Σε αυτή την περίπτωση – η οποία είναι ακριβώς ίδια με την πραγματική σειρά των γεγονότων, πλην φυσικά του αποτελέσματος – η McLaren θα έλεγε στον Piastri να αποσύρει το μονοθέσιό του, προκειμένου να μην πάρει ένα «άδικο» προβάδισμα;
Το ίδιο μπορεί να ειπωθεί και για την εγκατάλειψη του Norris στον προηγούμενο αγώνα του Zandvoort – εγκατάλειψη η οποία προήλθε από διαρροή λαδιού και είχε ως «υπαίτιο» τη McLaren και όχι την προμηθεύτρια κινητήρων Mercedes.
Χρησιμοποιώντας την «υπερασπιστική γραμμή» του Stella μετά τη Monza – «[…] ήταν άδικο για τον Norris να χάσει έτσι τη θέση» – μήπως με το ίδιο σκεπτικό θα ζητηθεί από τον Piastri να εγκαταλείψει σε κάποιον επόμενο αγώνα, προκειμένου να «ισοφαρίσει» την ατυχία του teammate του; Ρητορικό το ερώτημα.
Όσο για το μέλλον, δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο δημιουργίας περαιτέρω προβλημάτων, ειδικά όσο τα δύο πορτοκαλί μονοθέσια μάχονται για το Πρωτάθλημα Οδηγών. Βλέπετε, πλέον υπάρχει ένα «ακλόνητο» προηγούμενο εντός McLaren: το προσπέρασμα ελέω αργού pitstop (σ.σ. με ευθύνη της ομάδας και όχι του οδηγού[iv], όπως άφησε να εννοηθεί ο Norris) είναι εναντίον των όποιων «αρχών» έχουν θεσπίσει στο Woking και χρήζει «διόρθωσης».
Συνεπώς, εάν συμβεί το ίδιο σε κάποιον μεταγενέστερο αγώνα και η μια McLaren προσπεράσει την άλλη, ο έτερος οδηγός (ανεξάρτητα από το αν είναι ο Piastri ή ο Norris) θα μπορεί να απαιτήσει την αλλαγή θέσεων έχοντας ως επιχείρημα τα γεγονότα της Monza.
Για να είμαστε ακριβείς, δεν χρειάζεται καν να είναι άμεσο το προσπέρασμα: έστω ότι το ένα από τα δύο μονοθέσια της Macca έχει πάλι αργή στάση στα πιτ, η οποία όμως δεν έχει ως επίπτωση κάποια αλλαγή θέσεων αλλά τη μείωση της διαφοράς από τον ομόσταυλό του – μείωση η οποία καταλήγει σε προσπέρασμα μερικούς γύρους μετά. Και πάλι, τι σταματάει τον «αδικημένο» οδηγό να ζητήσει ξανά team order, χρησιμοποιώντας επακριβώς τα λόγια του Stella;
Καταλαβαίνετε που πάει το πράγμα…
Προφανώς, το να θεωρηθεί η συγκεκριμένη κατάσταση ως κάποιου είδους «κρίση» εντός McLaren είναι μάλλον αστείο – ας μην ξεχνάμε ότι είναι πιθανό να κλειδώσει το Κατασκευαστών στον επόμενο αγώνα του Μπακού, ενώ και το Οδηγών είναι σίγουρα δικό της[v] – χωρίς αυτό να σημαίνει όμως ότι δεν μπορεί να την «πληγώσει», όπως δείξαμε και στα παραδείγματα πιο πάνω.
Είναι ένα πρόβλημα το οποίο δημιούργησε η ίδια η McLaren, και προέρχεται όχι από την ίση μεταχείριση των πιλότων της, αλλά από την θόλωση των γραμμών μεταξύ «αγωνιστικού συμβάντος» και «αδικίας».
Από τη στιγμή που ένα αργό pitstop – για το οποίο δεν φταίει ο Norris, αλλά προφανώς ούτε και ο Piastri – δεν θεωρείται μέρος της αγωνιστικής δράσης, τι εμποδίζει την McLaren (και τη κάθε McLaren) να ορίσει και την εγκατάλειψη από μηχανικό πρόβλημα με τον ίδιο τρόπο, εφόσον και πάλι δεν ευθύνεται κάποιος από τους οδηγούς αλλά η ίδια η ομάδα;
Είναι, όπως θα έλεγαν και στο Woking, ένα slippery slope – μια κατάσταση που μπορεί να…κατηφορίσει γρήγορα – καθώς είναι φύσει αδύνατο μια ομάδα να προβλέψει όλα τα ενδεχόμενα που μπορούν να συμβούν σε έναν αγώνα Formula 1.
Ένα αργό pit stop, ένα θέμα αξιοπιστίας που μπορεί να οδηγήσει σε εγκατάλειψη, ένα αυτοκίνητο ασφαλείας σε λάθος timing – αυτά είναι μερικά μόνο από τα γεγονότα που έχουν συμβεί πολλάκις σε ένα GP και έχουν στοιχίσει βαθμούς, νίκες, μέχρι και πρωταθλήματα, πράγμα φυσιολογικό, καθώς αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του μηχανοκίνητου αθλητισμού.
Κανένας – πλην ελαχίστων εξαιρέσεων – δεν ψέγει τη McLaren για το κλίμα ισότητας που έχει αναπτύξει ανάμεσα στους οδηγούς της, το οποίο αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς είναι σχετικά σπάνιο όταν ο ανταγωνισμός για τον τίτλο περιορίζεται εντός μιας ομάδας.
Φανταστείτε όμως να κρίνεται το πρωτάθλημα, και εκείνη τη στιγμή να συμβαίνει ένα γεγονός όμοιο με αυτά που αναφέραμε πιο πάνω, ωθώντας το pitwall της McLaren να λάβει δράση – ακόμα και αν το έχουν ορίσει αρχικά ως αγωνιστικό συμβάν, όπως στη Monza.
Τότε, μάλλον κανείς δεν θα χαρεί ιδιαίτερα…
[i] Με το μονοθέσιο του Fangio ουσιαστικά εκτός, η Ferrari απαίτησε από τον τρίτο οδηγό της Luigi Musso να του δώσει το δικό του προκειμένου ο Αργεντίνος να παλέψει για τον τίτλο – ο Ιταλός όμως αρνήθηκε να υπακούσει στο team order, και το πρωτάθλημα τελικά κατέληξε στα χέρια του Fangio μετά από μια παροιμιώδη κίνηση του Peter Collins, ο οποίος προσέφερε τη θέση του παρά το γεγονός ότι είχε επίσης ελπίδες για το πρωτάθλημα!
[ii] Πέρσι, παρά τη ραγδαία άνοδο της McLaren από το 1/3 της σεζόν και έπειτα, η κατάκτηση του Οδηγών παρέμενε ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα – για αυτό και τα team orders στην Ουγγαρία π.χ. ήταν κατά του «διεκδικητή» Lando.
[iii] Όταν λέμε περίπατο, το εννοούμε: με τον Schumi εκτός αγώνα, οι McLaren είχαν ρίξει γύρο σε όλο το υπόλοιπο grid!
[iv] Όπως δήλωσε μετά τον αγώνα, στην περίπτωση που η καθυστέρηση προερχόταν από λάθος του ιδίου, δεν θα υπήρχε κανένα ζήτημα περί ανταλλαγής θέσεων.
[v] Πρόκειται για το πρώτο double της McLaren από το…1998 – αν και πρέπει να αναφέρουμε ότι το 2007 οι οδηγοί της είχαν τους περισσότερους βαθμούς συνδυαστικά, αλλά η ομάδα είχε μηδενιστεί λόγω του περίφημου Spygate.
